Alexander, verplaatsen we ons in 2030 alleen nog met de zelfrijdende auto?
Ik geloof er sterk in dat de zelfrijdende auto tussen 2030 en 2040 tegen een hoog tempo zal uitgerold worden in onze maatschappij. In 2025 zullen de eerste gecommercialiseerde modellen op de markt komen. Vanaf dat moment zal business gigantisch groeien. Al zal de zelfrijdende auto nog niet meteen door de massa gebruikt worden. Want de Europese wegen, verkeersregels en wetten zijn bijlange nog niet aangepast aan deze grote veranderingen. Daar hebben ze nog iets meer tijd voor nodig, want het gaat om complexe materie. Jammer genoeg zijn dat ook moeilijk in te schatten vertragende elementen. Het zou allemaal veel sneller kunnen, want de technologie is er vandaag al.
Onze maatschappij zal er in 2030 volgens mij nog niet fundamenteel anders uitzien, dit zal eerder tegen 2050 zijn. Tegen dan zullen we de shift naar autonome mobiliteit volgens mij volledig gemaakt hebben. Al blijft het moeilijk te voorspellen.
Uit welke mobiliteitsoplossingen zullen we in de toekomst zoal kunnen kiezen?
De toekomst van mobiliteit is multimodaal. Vandaag is hun eigen auto voor het grootste deel van de mensen de standaardkeuze als ze zich moeten verplaatsen. Zelfs als ze bij wijze van spreken bij de bakker om de hoek moeten zijn. Dat is een typisch Vlaamse steenwegmentaliteit. We voelen ons gerust als we onze auto voor onze eigen deur kunnen parkeren.
Tegen 2030 zal die mentaliteit fundamenteel veranderen. Er zullen veel grotere deelsystemen en nichealternatieven bestaan. Die keuze zal ook ons gedrag en onze gewoontes beïnvloeden. Als je geen eigen auto meer nodig hebt, zal je veel vrijer kunnen kiezen voor een voertuig. Nu rijden er bijvoorbeeld veel ouders 80% van de tijd alleen rond in hun veel te grote gezinswagen, omdat de kinderen er in de zomervakantie nu eenmaal allemaal in moeten passen. Dat is toch compleet onlogisch?
In de toekomst zullen we afhankelijk van de situatie veel sneller en flexibeler voor een andere oplossing kunnen kiezen. Het gebruiksgemak van de klant en zijn/haar noden van het moment zullen primeren. Voor dagelijkse functionele ritten, zullen we ons bijvoorbeeld snel laten rijden door zelfrijdende wagens. Zo staan we met z’n allen minder lang of niet meer in de file, omdat ritten efficiënter verlopen, en winnen we zelfs de onderwegtijd zelf terug. In het weekend huren we een grote monovolume voor een tripje naar zee met de kinderen, of een cabrio als de zon van de partij is. Voor korte ritten en de zogenaamde last miles is er ook een deelfiets of deelscooter beschikbaar.
Binnen de hoofdassen in de steden en op belangrijke verbindingswegen zal ook het openbaar vervoer op lange termijn geautomatiseerd, zelfrijdend en daardoor veel sneller en efficiënter worden. In Japan tonen ze vandaag al aan dat zo’n systeem voor een waanzinnige stiptheid en een onberispelijke dienstverlening zorgt.
“In 2030 rijden we op dinsdag zelfgestuurd naar het werk, delen we op zaterdag een cabrio voor een tripje naar de zee met het gezin en gaan we op zondag touren met de deelmotor. De toekomst van mobiliteit is multimodaal.”
Geven we het autostuur daarmee voorgoed uit handen?
Het uitdoofscenario van het autostuur verloopt min of meer aan hetzelfde tempo. Of we in de toekomst nu zullen vliegen, ondergronds zullen rijden of stevig op de grond blijven, het autostuur zal nooit volledig verdwijnen. Het zal nog even duren vooraleer alle Europese wegen hierop voorzien zijn. De autostrades zullen eerst selfdrivingproof zijn, maar voor plattelandswegen en steden is dat een complexere zaak. Daar moet er met veel meer obstakels en onvoorziene omstandigheden rekening gehouden worden.
Hobbyisten zullen nog steeds genieten van het plezier van het manuele autorijden en ook autoracen zal een fel gewaardeerde sport blijven. Al geloof ik dat dit laatste ook een fundamentele verandering zal ondergaan. Dat geldt ook voor het bezitten van een wagen. Met de opkomst van de zelfrijdende wagen en allerlei deelsystemen en -scenario’s zullen we geen eigen auto, verzekering of garage meer nodig hebben. De auto zal zo een statussymbool en een luxeobject met moderne snufjes zijn voor diegenen die het kunnen en willen betalen en daar graag mee wil uitpakken.
Wat betekent die evolutie voor logistieke jobs zoals de trucker en de koerier?
De nood aan logistieke services zal blijven toenemen, waardoor een efficiëntiewinst noodzakelijk is. Een trucker en taxichauffeur mogen niet 24/7 blijven werken, mensen moeten rusten. Een zelfrijdende truck of taxi moet dit niet. In 2030 zullen er daardoor al minder truckers, koeriers en taxichauffeurs nodig zijn. In 2040 zal dat effect nog groter zijn. En in 2050 verlopen bijna alle logistieke zaken volgens mij volledig autonoom. Het repetitieve rijden van A naar B door een manuele chauffeur gaat er sowieso uit.
Er zal uiteraard nog werk zijn in de transportsector, maar niet zoals we het nu kennen. Mensen zullen eerder creatief moeten meedenken over de manier waarop zaken van A naar B of waarom niet C vervoerd worden, met kennis van de digitale systemen waarmee we zullen werken. Verder zullen ontwikkelaars deze systemen uiteraard moeten blijven programmeren en onderhouden. Het hebben van de juiste 21st century skills zal daarvoor erg belangrijk blijken. Mensen hebben met andere woorden terecht een gezonde dosis schrik. Vandaag is onze samenleving nog niet op voorbereid op wat 2030 te bieden heeft. Ja, 40-60% van de jobs zullen waarschijnlijk verdwijnen. Maar is dat per se slecht nieuws? En moeten we niet nadenken over de toekomst van werk in het algemeen? Onze politici zullen een belangrijke rol in spelen in dit debat.
Hoe stomen wij ons volgens u best klaar voor 2030?
Iedereen kan zich omscholen en kan mee evolueren met de tijd, als er maar voldoende goesting, flexibiliteit en wilskracht is. Er zullen veel jobs sneuvelen, maar er komen minstens evenveel én betere alternatieven voor in de plaats, die minder monotoon en repetitief zijn. We zullen ons veel zinvoller kunnen bezighouden en zullen met de helft van het aantal werkuren veel meer waarde voor de maatschappij kunnen creëren. We zullen zo ook veel meer tijd overhouden voor de zaken die er echt toe doen: onze vrienden en familie. We moeten dringend af van het idee dat we maar waardevol zijn voor de maatschappij als we 38 uur of meer per week presteren.
Voor wie zich klaar wil stomen voor 2030 heb ik drie tips: stel jezelf zo flexibel mogelijk op, durf nieuwsgierig te zijn en geef nooit op. Alleen zo zullen we samen de nodige mentaliteitsshift teweegbrengen. Zie het als een kans en grijp die met beide handen, in plaats van al je energie te vergooien aan de tegenaanval. Nieuwe zaken moeten ons triggeren, niet afschrikken. Levenslang leren en het opbouwen van digitale kennis zijn daarom meer dan ooit aan de orde. Na het krijgen van een brede scholing, zullen we moeten blijven bijleren, nieuwe inzichten opdoen, verbanden leggen, creatief denken en ondernemend zijn. Feitelijke kennis is daarbij amper nog van belang. Je kan zo goed als alle kennis en feiten op het internet terugvinden. En op vlak van rekenen en logica zullen machines je altijd te slim af zijn. We moeten onze menselijke kant ten volle uitspelen, verbanden blijven leggen, en actief werken aan de wereld waar we morgen in willen leven!